Argieffoto (Foto: danielsfotowelt, Pixabay)
ʼn Plaat roes op [NIE: weg]
Spykers wat geroes het, is verroes (dus: verroeste spykers
Kennis kan ook verroes wees
1 roes
selfstandige naamwoord [geen meervoud]
1 rooibruin/bruingeel bedekking wat deur oksidering (verbinding met suurstof) ontstaan op die oppervlak van yster/staal, veral in ’n vogtige omgewing: ’n dik laag roes op die rame van ’n strandhuis • roes aan jou motor/diefwering/heining.
2 (botanie) plantsiekte veroorsaak deur swamme en gekenmerk deur rooibruin vratjies op blare/stingels: roes in koring.
3 (figuurlik) verkwister; deurbringer: ’n roes op iets wees iets op ’n ruwe/onoordeelkundige wyse hanteer; iets (gou) verniel: Die kind is ’n roes op klere.
werkwoord [het geroes]
1 met roes bedek raak; roes vorm: Die rame roes gou; Goud roes nie.
2 (a) (figuurlik) slyt: Ware liefde roes nie.
2 roes
selfstandige naamwoord [geen meervoud]
1 bedwelming deur sterk drank: jou/’n roes uitslaap.
2 (figuurlik) opgewonde toestand; bedwelming van die sinne deur opwinding/vreugde/oorspanning/ens.: in ’n roes van blydskap wees • die roes van jong verliefdes • In die eerste roes van die oorwinning het die soldate sommer ook op die burgerlikes begin skiet.
verroes
werkwoord [het verroes]
1 met roes bedek; deur roes weggevreet word; vasroes: Die slot verroes.
2 (figuurlik) aan ou gewoontes/tradisies vaskleef; traag van gees word: Die oubaas is nou besig om te verroes.
byvoeglike naamwoord, bywoord [verroeste]
1 met roes bedek; deur roes weggevreet: verroeste diefwering/pype/sinkplate/spykers; ’n verroeste hek.
2 (figuurlik) wat iets nie meer so goed (kan) doen as tevore nie, omdat hy/sy dit lank laas gedoen het: My Duits is verroes.
3 (figuurlik) wat aan ou gewoontes/tradisies vaskleef: ’n verroeste politikus; verroes wees in jou opvattings.
Bron:
VivA Aanlyn
en
Skryf Afrikaans van A tot Z
Uitgewer: Pharos
Prys: R450-00*
* Prys onderhewig aan verandering